«تاریخ بیداری ایرانیان» کتابی دو جلدی در مورد تاریخ نهضت مشروطیت ایران به قلم ناظم‌الاسلام کرمانی(۱۳۳۷-۱۲۸۰ ق) است. بیشتر این کتاب شامل خاطرات روزانه‌ی وی از ذیحجه ۱۳۲۲ تا رجب ۱۳۲۷ قمری است.
در این کتاب رویدادهای تاریخی پیرامون شخصیت‌ها بررسی شده است. این کتاب توسط «علی‌اکبر سعیدی سیرجانی»، تصحیح شده است. از دیگر ویژگی‌های این اثر اخبار و اطلاعات دست اولی است که از مذاکرات و گفت‌وگوهای سیاسی رهبران مشروطه‌ی تهران (به ویژه سید محمد طباطبایی) در آن آمده است. بخش اعظم کتاب به حالات و موضع‌گیری‌های میرزا تقی‌خان امیرنظام اتابک اول، سیدجمال‌الدین اسدآبادی، ناصرالدین شاه، مظفرالدین شاه، میرزا ملکم خان، امیراعظم پرداخته و نیز واقعه‌ی رژی، تلگراف اول و ثانی میرزای شیرازی به ناصرالدین شاه، واقعه‌ی مسجد شاه یا هجرت صغری، واقعه‌ی مشهد رضوی، عریضه‌ی آقای طباطبایی به مظفرالدین شاه، واقعه‌ی تحصن در سفارت‌خانه و عریضه‌ی ملت به مظفرالدین‌شاه می‌پردازد. جلد دوم این کتاب از شوال ۱۳۲۴ آغاز می‌شود و تا رجب ۱۳۲۷ ادامه دارد. در بخشی از کتاب، در خصوص تأسیس بانک ملی ایران، آمده است: اهل مجلس، محض پاس حقوق شاهانه و حفظ شئونات ملی و ملاحظات خیرخواهانه دولت و ملت، قرض از خارجه را تصویب نمودند. عموم اهالی غیرت‌مند وطن‌پرست که خدای حافظ و ناصرشان باد، حتی مخدرات محترمه در مجالس و مساجد و منابر به صدا درآمدند که این وجه را، و لو این‌که مجانا باشد و بلاعوض، خودمان حاضریم که به دولت داده و از خارجه استقراض نشود. لهذا از اعضاء مجلس شورای ملی چنین صلاح دانستند که بانکی موسوم به بانک ملی تأسیس شود، که عموم اهالی ایران در آن بانک شرکت داشته باشند. هر کس به قدر قوه و همت وطن پرستی خود وجهی به عنوان سرمایه شرکتی در این بانک بگذارد قبض و سهام دریافت دارد. که بانک با این سرمایه دادوستد نموده حالاً و فعلاً رفع حوائج دولت و ملت را بنماید.
میرزا محمد (۱۲۸۰ ق ۱۲۴۱ ش – ۱۳۳۷ق ۱۲۹۸ش) در کرمان نویسنده، روزنامه‌نگار، مدیر روزنامه‌های نوروز و پس از ۱۲۸۶ ش کوکب دُرّی و قاضی عصر مشروطه ایران و نویسنده کتاب تاریخ بیداری ایرانیان راجع به تاریخ نهضت مشروطیت است.
